Intergenerationele ontmoeting over leren voor maatschappelijke opgaven van nu

Vrijdag 1 april 2022 – Allardsoog / Bakkeveen

Maatschappelijke onvrede is een dagelijks terugkerend thema in de media. Het werken aan een vitaal ‘samen-leven’ is dan ook urgenter dan ooit, benadrukt SCP-directeur Kim Putters. Hij wijst op vijf grote maatschappelijke opgaven: samenleven in verscheidenheid, zinvol en volwaardig meedoen, zorg en ondersteuning voor kwetsbare mensen, vertrouwen in elkaar en in de overheid, en een evenwichtige maatschappelijke verdeling bij verduurzaming. Maar hoe pakken we deze uitdagingen aan? Kunnen we inspiratie putten uit de historie van vormingswerk en permanente educatie? Dit zijn de centrale vragen tijdens de intergenerationele ontmoeting in Allardsoog.

De bijeenkomst start om 10.15 uur met een inloop en koffie/thee, waarna Froukje Hajer om 10.45 uur het officiële welkom verzorgt. Vervolgens nemen Henk Michielse (historisch andragoloog) en Jan Bank (emeritus hoogleraar vaderlandse geschiedenis) ons mee in de betekenis van het vormings- en ontwikkelingswerk, de volkshogeschool, de volwasseneneducatie en het werk van Rob Hajer en zijn collega’s. In een interactief gesprek wordt stilgestaan bij hoe mensen via onder meer Allardsoog werden gesterkt in actief burgerschap en welke lessen we daaruit kunnen trekken voor de toekomst. De dialoog wordt geleid door Lucy Schmitz en Maarten Hajer, met bijdragen van Tineke van der Meer, Dinie Goezinne en Margreeth Broens.

Om 13.00 uur is er een lunch, waarin ruimte is voor uitwisseling van informatie over heden en verleden. In de middag ligt de focus op de uitdagingen voor de toekomst. In vier deelsessies gaan deelnemers uiteen om specifieke thema’s te verkennen:

1. Platteland en regionale ontwikkeling (Landbouwschuur zaal 2): De randen van Nederland voelen zich vaak achtergesteld, maar er zijn ook krachtige burgerinitiatieven die regionale ontwikkeling bevorderen. Sprekers zijn onder anderen Jumbo Klercq, Joop Hofman en Mieke Elzenga.
2. Gelijke kansen (Landbouwschuur zaal 1): Armoede en laaggeletterdheid leiden tot maatschappelijke uitsluiting. Hoe kunnen we hierin verandering brengen? Dit wordt besproken met Lucy Schmitz, Froukje Hajer, Jan Bernard Oostwoud en Bernard Kloostra.
3. Een rechtvaardige transitie naar duurzaamheid (Jarig van der Wielenzaal): Duurzaamheid is een urgente kwestie. Hoe verbinden we dit aan sociale rechtvaardigheid? Sprekers zijn onder anderen Jesse Hoffman, Dinie Goezinne, Sybrand Frietema en Lotte Wouters.
4. Cultuurpolitiek, culturele en politieke vorming (Gymzaal): Kunst en cultuur kunnen maatschappelijke kwesties agenderen en creatieve oplossingen aandragen. Maarten Hajer, Oeds Westerhof, Sjoerd Wagenaar en Hanna Lára Palsdottir gaan hierover in gesprek.

Om 15.30 uur volgt een gezamenlijke terugblik en vooruitblik in de Jarig van der Wielenzaal, geleid door Lucy Schmitz en Maarten Hajer, met bijdragen van opleiders, bestuurders, onderzoekers en politici, waaronder Dave Ensberg en Marcel Spierts. De dag wordt afgesloten met een borrel van 16.30 tot 18.00 uur.

Deze bijeenkomst is mede georganiseerd naar aanleiding van het overlijden van Rob Hajer (1929-2021), een van de voortrekkers van de volkshogeschoolbeweging en permanente educatie in Nederland. Oud-collega’s en -studenten spraken in hun reacties over zijn betekenis voor hen en de sector. Dit leidde tot het idee om een bijeenkomst te organiseren over de actualiteit van het gedachtegoed van de volkshogeschool en denkers zoals Hajer en Van Enckevort. Dit is geen herdenkingsbijeenkomst, maar een gelegenheid om nieuwe inspiratie op te doen, met nieuwe generaties en nieuwe vormen. Zoals Rob Hajer in 1960 al vroeg: Wat is de huidige waarde van permanente educatie voor een democratische, tolerante en pluralistische samenleving? Dit is een vraag die vandaag de dag nog steeds uiterst actueel is en die we gezamenlijk willen beantwoorden.

Na afloop van de bijeenkomst volgt een publicatie. Deelname daaraan is mogelijk via de Padlet-link of per e-mail: terugtoekomst@allardsoog.nl.